Bij het kiezen van bouten en moeren denk je vaak aan maat, sterkteklasse of coating. Maar ook de materiaalcombinatie speelt een grote rol in de duurzaamheid van een verbinding. Een veelvoorkomend maar vaak onderschat probleem is galvanische corrosie. Dit fenomeen kan ervoor zorgen dat verbindingen versneld aangetast raken, met schade en onveilige situaties tot gevolg. In deze blog leggen we uit wat galvanische corrosie is, hoe het ontstaat en hoe je het voorkomt.
Wat is galvanische corrosie?
Galvanische corrosie ontstaat wanneer twee verschillende metalen elektrisch met elkaar in contact staan in een geleidende omgeving (bijvoorbeeld vocht, regen, zeewater of condens).
- Het minder edele metaal fungeert als anode en lost versneld op.
- Het meer edele metaal fungeert als kathode en blijft grotendeels onaangetast.
Het resultaat: het zwakkere metaal corrodeert sneller dan normaal.
Hoe werkt het in de praktijk?
Ieder metaal heeft een plaats in de zogenaamde spanningsreeks (ook wel galvanische reeks genoemd). Hoe verder twee metalen in die reeks uit elkaar liggen, hoe groter de kans op galvanische corrosie.
Voorbeelden:
- Een RVS bout in een verzinkte stalen moer → de zinklaag wordt snel aangetast.
- Stalen bouten in een aluminium constructie → het aluminium corrodeert.
- Koperen onderdelen in combinatie met verzinkt staal → zinklaag lost versneld op.
Zodra er vocht of elektrolyten aanwezig zijn (denk aan zout water of vochtige buitenomstandigheden), gaat het proces extra snel.
Waar komt galvanische corrosie vaak voor?
- Bouw: bij aluminium gevels waar stalen bouten worden toegepast.
- Scheepsbouw en offshore: bij verbindingen blootgesteld aan zeewater.
- Installatietechniek: koppelingen van verschillende metalen leidingen.
- Machinebouw: bij gemengde materiaalcombinaties in natte of chemische omgevingen.
Typische schadebeelden
Galvanische corrosie herken je aan:
- Sterke roestvorming rond de verbinding, terwijl het edele metaal onaangetast lijkt.
- Putcorrosie in aluminium of zinklagen.
- Bouten of moeren die losraken doordat het omliggende materiaal wordt aangetast.
- In extreme gevallen: volledige breuk van de verbinding.
Hoe voorkom je galvanische corrosie?
1. Kies de juiste materiaalcombinaties
- Gebruik zoveel mogelijk bouten en moeren van hetzelfde materiaal.
- Combineer bijvoorbeeld RVS met RVS, verzinkt staal met verzinkt staal.
2. Isoleren van metalen
- Plaats kunststof ringen, afstandhouders of pakkingen tussen de metalen, zodat er geen direct contact is.
- In de gevelbouw wordt dit vaak toegepast bij aluminium en staal.
3. Oppervlaktebehandeling
- Gebruik coatings of verf om direct metaal-op-metaal contact te voorkomen.
- Denk aan thermisch verzinken of speciale isolerende laklagen.
4. Gebruik van pasta’s en vetten
- Bij montage kan een isolatiepasta of montagevet helpen om contact en vochtindringing te beperken.
- Dit is met name nuttig bij installatietechniek en automotive.
5. Hou rekening met de omgeving
- In droge binnenomgevingen is het risico veel kleiner.
- In vochtige of zoute omgevingen (bijv. kustgebieden) moet je altijd extra maatregelen nemen.
Praktisch voorbeeld
Een gevelconstructie van aluminium wordt bevestigd met verzinkte stalen bouten. In het begin lijkt alles in orde, maar na enkele jaren in weer en wind ontstaan er witte corrosieplekken (aluminiumoxide) rondom de boutgaten. Uiteindelijk verzwakt de aluminium verbinding.
Had men hier gekozen voor RVS A2 of A4 bouten met kunststof ringen, of thermisch verzinkte bouten in combinatie met stalen bevestigingspunten, dan was galvanische corrosie grotendeels voorkomen.
Conclusie
Galvanische corrosie is een sluipend probleem dat optreedt wanneer verschillende metalen in contact komen in een vochtige of zoute omgeving. Het minder edele metaal wordt versneld aangetast, wat kan leiden tot schade en veiligheidsrisico’s.
Door de juiste materiaalcombinaties te kiezen, metalen te isoleren en gebruik te maken van coatings of pasta’s, kun je dit probleem effectief voorkomen.
Bij Bouten en Moeren Shop adviseren we je graag bij het selecteren van de juiste bevestigingsmaterialen en oplossingen, zodat jouw verbindingen niet alleen sterk, maar ook duurzaam zijn.