
Bij het monteren van bouten en moeren lijkt het vaak simpel: bout erin, moer erop, en stevig aandraaien. Toch is dit een van de meest kritische stappen in iedere constructie of montage. Het aandraaimoment – de kracht waarmee een bout of moer wordt vastgedraaid – bepaalt of een verbinding veilig, betrouwbaar en duurzaam is. In deze blog leggen we uit waarom het juiste aandraaimoment zo belangrijk is, hoe je het bepaalt en welke hulpmiddelen je kunt gebruiken.
Wat is aandraaimoment?
Het aandraaimoment (vaak uitgedrukt in Newtonmeter, Nm) is de draaiende kracht die je met gereedschap uitoefent op een bout of moer. Dit moment zorgt ervoor dat de bout wordt uitgerekt en spanning opbouwt in de verbinding. Die spanning – de voorspankracht – houdt de onderdelen stevig tegen elkaar.
Een te laag moment betekent onvoldoende voorspanning: de verbinding kan losraken door trillingen of belasting. Een te hoog moment kan de bout overstrekken of zelfs doen afbreken.
Gevolgen van verkeerd aandraaien
- Te los aandraaien
- De bout krijgt onvoldoende spanning.
- Risico op loslopen door trillingen of schokken.
- Onderdelen kunnen gaan bewegen of scheef trekken.
- Te strak aandraaien
- Bout wordt blijvend vervormd of beschadigd.
- Draad kan uitscheuren of dolgedraaid raken.
- In extreme gevallen kan de bout bij belasting plots breken.
Kortom: zowel te weinig als te veel kracht is gevaarlijk.
Hoe bepaal je het juiste aandraaimoment?
Het benodigde moment hangt af van meerdere factoren:
- Diameter van de bout – grotere bouten vereisen meer moment.
- Sterkteklasse – een 8.8 bout kan meer voorspanning hebben dan een 5.8 bout.
- Materiaal – RVS bouten hebben vaak een ander moment dan stalen bouten.
- Smering – ingevette of gegalvaniseerde bouten hebben minder wrijving, waardoor het moment moet worden aangepast.
Fabrikanten of normtabellen (bijv. DIN/ISO 898-1) geven richtwaarden voor aandraaimomenten.
Voorbeeld: aandraaimoment voor een M10 bout
- M10 klasse 8.8 → ca. 49 Nm
- M10 klasse 10.9 → ca. 70 Nm
- M10 RVS A2-70 → ca. 43 Nm
Dit zijn richtwaarden. In de praktijk kan dit verschillen afhankelijk van smering en toepassing.
Het gebruik van een momentsleutel
Om het juiste moment te garanderen, gebruik je een momentsleutel. Dit gereedschap klik of blokkeert zodra de ingestelde waarde is bereikt. Enkele tips:
- Stel de sleutel altijd nauwkeurig in volgens de opgegeven waarde.
- Gebruik geen verlengstukken die het moment veranderen.
- Controleer regelmatig de kalibratie van je momentsleutel.
- Draai in een kruispatroon aan bij flenzen of wielen, zodat de spanning gelijkmatig verdeeld wordt.
Praktische tips bij het aandraaien
- Raadpleeg altijd de technische documentatie of normtabellen.
- Let op de oppervlakte: droge draad heeft meer wrijving dan gesmeerde draad.
- Draai in meerdere stappen op: eerst handvast, daarna in fases naar het eindmoment.
- Bij kritische constructies: werk met voorgeschreven borging (borgmoer, veerring, lijm).
- Houd rekening met temperatuurverschillen – metaal kan uitzetten of krimpen.
Overzicht: veelgebruikte aandraaimomenten (voorbeeldtabel)
Boutmaat | Klasse 8.8 (Nm) | Klasse 10.9 (Nm) | RVS A2-70 (Nm) |
M6 | 10 | 15 | 8 |
M8 | 25 | 35 | 19 |
M10 | 49 | 70 | 43 |
M12 | 85 | 120 | 74 |
M16 | 210 | 300 | 185 |
(Let op: dit zijn richtwaarden. Raadpleeg altijd de specifieke norm of fabrikant.)
Conclusie
Het aandraaimoment is geen detail, maar een bepalende factor voor de kwaliteit en veiligheid van elke boutverbinding. Te los of te strak aandraaien kan leiden tot schade, onveilige situaties of kostbare reparaties. Door te werken met de juiste waarden en een momentsleutel, zorg je voor betrouwbare en duurzame verbindingen.
Bij Bouten en Moeren Shop delen we graag onze kennis over bevestigingsmaterialen en geven we advies op maat, zodat jouw project altijd stevig vastzit.